سوالات متداول

همانطور که می دانید سردخانه ها به انواع سردخانه های تجاری و سردخانه های صنعتی تفسیم بندی می شوند.

هرچه به ظرفیت های بالاتر سردخانه نزدیک می شویم بعضی از هزینه ها را به طور طبیعی فقط یک بار محاسبه می‌کنیم به طور مثال:  برای یک سردخانه ۱۰۰۰ تنی یک لیفتراک مورد نیاز است و برای یک سردخانه ۲۰۰۰ تنی نیز یک لیفتراک مورد نیاز می باشد ، بدین ترتیب با افزایش ظرفیت سردخانه بعضی از هزینه‌های اجرایی کاسته می شود که این خود تاثیر زیادی بر کاهش زمان بازگشت سرمایه می گذارد.

نوع بکارگیری سردخانه و اضافه کردن پتانسیل های جانبی غیر از نگهداری مانند سورتینگ و یا خرید و فروش محصولات و... نیز باعث افزایش درآمد  و به دنبال آن کاهش زمان بازگشت سرمایه خواهد شد.

دوره بازگشت سرمایه نسبت به هزینه های اجرایی به میزان ۲۹ درصد خواهد بود.

با مطالعات صورت گرفته به طور میانگین برای سردخانه های تجاری دوره بازگشت سرمایه ۲ سال و برای سردخانه های بزرگ و صنعتی دوره بازگشت سرمایه حد اکثر ۳٫۵ سال خواهد بود.

لازم به ذکر است  شما سردخانه خود را در سال ‌ اول احداث می کنید که شامل یکسری هزینه ها خواهد شد و محاسبه دوره بازگشت سرمایه شما در آن سال محاسبه شده اما ‌ باید توجه داشت در سال‌های بعد که تعرفه های نگهداری و خدمات  بالاتر می رود ، باعث می شود دوره بازگشت سرمایه شما به میزان قابل توجهی پایین تر بیاید.

جهت برآورد هزینه های احداث سردخانه باید چند مسئله را مورد توجه قرار داد.

اول اینکه محل احداث و اجرای پروژه سردخانه در چه موقعیتی از شهر قرار دارد. این مورد به این دلیل مورد توجه است که قیمت زمین در موقعیت های جغرافیایی مختلف دارای قیمت های متفاوت می باشد.

دوم اینکه سردخانه‌های احداثی مورد نظر شما سردخانه زیر صفر است یا بالای صفر ، چراکه تجهیزات مورد استفاده در هر یک از این نوع سردخانه ها دارای قیمت های مختلف می باشد به طور مثال ساندویچ پانل سردخانه های زیر صفر که عمدتاً ۱۵ سانتیمتر ضخامت دارند حدوداً ۲۸ درصد با ساندویچ پانل های سردخانه های بالای صفر اختلاف قیمت دارند.

سوم اینکه از چه برندهایی برای تجهیزات و تاسیسات سردخانه ها استفاده می کنیم ،چراکه شرکت‌های مختلف با توجه به کیفیت تجهیزات،  قیمت‌های متفاوتی ارائه می‌دهند که این خود در حدود ۱۵ درصد اختلاف قیمت را داراست.

عمده هزینه‌های احداث سردخانه ها با صرف نظر از زمین و ملکی که سردخانه در آن احداث می گردد شامل موارد زیر می باشد:

۱- سازه سردخانه

۲- عایق سردخانه

۳- دستگاه برودتی

۴- باکس پالت فلزی و پالت چوبی

۵- فونداسیون و کف سازی سردخانه

۶- تجهیزات حمل و نقل مانند لیفتراک

۷- هزینه‌های اجرای ساختمان‌های اداری و هزینه‌های ساخت نصب و راه اندازی و ...

نتیجه اینکه جهت برآورد قیمت سردخانه و هزینه های احداث باید دفترچه محاسباتی و برآورد هزینه با توجه به نیاز مشتری تهیه گردد.

جهت نگهداری محصولات پروتئینی مانند انواع گوشت (گاو و گوسفند مرغ و ماهی کله پاچه) لبنیات (کره و پنیر پیتزا) ، بعضی از انواع خرما و بستنی از سردخانه های زیر صفر که محدوده دمایی از منفی ۵ تا منفی ۳۰ درجه سانتیگراد را دارند استفاده میشود.

جهت نگهداری خشکبار ، میوه جات و سبزیجات ، بعضی از انواع خرما ، لبنیات (ماست و شیر) ،انواع داروها و به طور کلی محصولاتی که محدوده دمایی نگهداری آنها بین منفی ۲ تا ۲۰ درجه سانتیگراد باشد از سردخانه های بالای صفر استفاده می شود.

نوع سیستم برودتی مورد استفاده در سردخانه ها جهت نگهداری محصولات از فاکتورهای مهم در احداث سردخانه می باشد. در مورد سیستم سردسازی روش های مختلفی وجود دارد که رایج ترین آنها سیستم تبرید تراکمی می باشد. در سیستم های تبرید تراکمی سیال خنک کننده یا مبرد می تواند از نوع گاز های هیدروکربنی ،گازهای معدنی یا گاز های مصنوعی (خالص و مخلوط) باشد.

معمولاً سردخانه‌های احداثی در ایران از گاز های فریونی مانند ۲۲r و ۱۳۴r که گاز های مصنوعی هستند و گازهای معدنی که مهمترین آن ها آمونیاک است استفاده می کنند.

بدین جهت سردخانه ها را در ایران از نظر نوع مبرد به دو نوع فریونی و آمونیاکی تقسیم بندی می کنیم.

پرداختن به ویژگی های ترمودینامیکی و خواص این گازها از حوصله این بخش خارج است اما به طور کلی تفاوت های ساختاری سردخانه های آمونیاکی و فریونی را به طور مختصر می‌توان به آنها اشاره کرد.

۱- سیستم برودتی آمونیاکی دارای موتورخانه مرکزی است و تمامی سالن ها از موتورخانه تغذیه می شوند ولی در نوع فریونی هر سالن و زون به طور جداگانه دارای سیستم برودتی می باشد.

۲- سیستم کنترل سردخانه آمونیاکی دارای سیستم مرکزی می باشد ولی سردخانه فریونی به صورت جداگانه دارای سیستم کنترل مجزا می باشد.

۳- تجهیزات سردخانه آمونیاکی دارای حجم زیاد و در سایزهای بالا می باشند در صورتی که تجهیزات سردخانه فریونی خیر.

۴- تاسیسات و تجهیزات سیستم سردخانه آمونیاکی تماماً فولادی یا استیل است و تجهیزات فریونی می‌تواند از جنس مس یا برنجی هم باشند.

۵- نشت آمونیاک از سیستم آمونیاکی محسوس و به خاطر سمی بودن دارای خطرات جانی است ولی گاز فریون خطر بسیار کمتری نسبت به آمونیاک دارد و نشت آن محسوس نیست.

۶- عیب یابی سیستم های آمونیاکی آسانتر ولی با توجه به خطرات آن کار بر روی آن دشوار است.در عین حال عیب یابی سیستم برودتی فریونی دشوارتر خواهد بود.

۷- هزینه اولیه احداث سردخانه آمونیاکی در حدود ۵۰ درصد بالاتر از سردخانه فریونی است ولی بازدهی سردخانه آمونیاکی  به خاطر خواص ترمودینامیکی که آمونیاک دارد از سردخانه فریونی بالاتر است.

بسته به نوع سردخانه از نظر مبرد (فریونی یا آمونیاکی)و سرمایه در گردش و همچنین تناژ و ظرفیت مورد نظر کارفرما یک سردخانه میتواند دارای دوره های احداث متفاوت باشد. اخذ مجوزهای بهره برداری سردخانه میتواند زمان بر باشد که این مشکل قابل رفع میباشد چراکه که بیشتر مجوزها پس از احداث قابل ارایه می باشد.

با توجه به نرخ رشد جمعیت در دنیا انتظار می رود جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ به ۱۲ میلیارد نفر برسد. به عبارت دیگر، در ۳۰ سال آینده مصرف مواد غذایی در دنیا تقریباً دو برابر مقدار فعلی خواهد شد. پس ما باید به دنبال طرح ها و پروژه هایی باشیم که بتوانند نیازهای غذایی در دنیا را تامین کنند. یکی از این طرح‌ها احداث سردخانه می باشد.

بدون شک صنعت غذا بزرگترین بازار جهان است و بخش بزرگی از این صنعت مرتبط با نگهداری و سردخانه است.

به طور کلی سرمایه‌گذاران در بخش احداث سردخانه ها را به سه گروه تقسیم میکنیم:

گروه اول کسانی که خود تولید کننده محصولات و مواد غذایی هستند که محصولات تولید شده خود را در سردخانه ها نگهداری می کنند. در این صورت دغدغه عرضه و فروش محصولات خود را ندارند و با توجه به تقاضای بازار و پیدا کردن مشتری خوب محصول خود را به فروش می رسانند.

گروه دوم کسانی که تولید کننده نیستند و سردخانه را صرفاً جهت دادن اجاره ، احداث و آن را در اختیار تولید کننده یا متقاضی قرار می‌دهند.  هزینه‌های نگهداری طبق تعرفه آن سال از مشتری یا مستاجر اخذ میگردد.

گروه سوم نه یک تولید کننده است نه یک اجاره دهنده اما ممکن است کسانی باشند که در حوزه صادرات و یا پخش مواد غذایی فعالیت می کنند که به خاطر اینکه اجاره‌ای ندهند و بتوانند محصولات را هر زمان که بخواهند از سردخانه خارج یا وارد کنند اقدام به احداث سردخانه می‌کنند.

سردخانه ها در هر سه گروه مذکور دارای سوددهی بالا هستند که البته باید با تحقیقات و مشاوره با کارشناسان و متخصصین این صنف اقدام به احداث و راه اندازی سردخانه نمود تا در آینده دچار مشکلاتی از جمله خرابی تجهیزات یا خرابی محصولات نشوند.